Η νευρική ανορεξία, κοινώς ονομαζόμενη ανορεξία, είναι μια σοβαρή διατροφική διαταραχή στην οποία ένα άτομο υιοθετεί ανθυγιεινές και ακραίες μεθόδους για να χάσει βάρος ή να αποφύγει να πάρει βάρος.
Υπάρχουν δύο τύποι της διαταραχής: περιοριστικός τύπος και τύπος φαγητού με εκκαθάριση.
Τα άτομα με περιοριστική ανορεξία προκειμένου να αποφύγουν την παραμικρή αύξηση βάρους ή για να συνεχίσουν να χάνουν βάρος, συνήθως περιορίζουν σοβαρά την ποσότητα των τροφών που καταναλώνουν. Στη δεύτερη περίπτωση, τα άτομα τρώνε αλλά έπειτα αποβάλλουν το φαγητό, θεωρώντας πως μπορούν να “ελέγχουν” την πρόσληψη θερμίδων κάνοντας εμετό μετά το φαγητό ή με την κατάχρηση καθαρτικών, διατροφικών συμπληρωμάτων, διουρητικών, ή ακόμα και κλυσμάτων. Μπορούν επίσης να προσπαθούν να χάσουν βάρος με την υπερβολική άσκηση.
Μια πολύπλοκη ποικιλία παραγόντων που επηρεάζει την ανάπτυξη της ανορεξίας. , είναι πιθανώς ένας συνδυασμός βιολογικών, ψυχολογικών και περιβαλλοντικών παραγόντων.
- Βιολογικοί παράγοντες: Αν και δεν είναι ακόμη σαφές το ποια ακριβώς γονίδια εμπλέκονται, μπορεί να υπάρχουν γενετικές αλλαγές που κάνουν μερικούς ανθρώπους πιο ευάλωτους στη νευρική ανορεξία. Μερικοί άνθρωποι μπορεί να έχουν μια γενετική τάση προς την τελειομανία, την ευαισθησία και την επιμονή, χαρακτηριστικά που συνδέονται πάντα με την ανορεξία.
- Ψυχολογικοί παράγοντες: Μερικά συναισθηματικά χαρακτηριστικά μπορεί να συμβάλλουν στην ανορεξία. Οι νεαρές γυναίκες μπορεί να έχουν ψυχαναγκαστικές τάσεις στον χαρακτήρα τους που τις καθιστούν πιο επιρρεπείς σε “αυστηρές” δίαιτες και στον εκούσιο περιορισμό της κατανάλωσης τροφής. Μπορεί, επίσης, να έχουν μια ακραία τάση για τελειομανία, η οποία τις οδηγεί στο να νομίζουν ότι δεν είναι ποτέ αρκετά αδύνατες.
- Περιβαλλοντικοί παράγοντες: Η σύγχρονη δυτική κουλτούρα δίνει έμφαση στο να είναι κανείς πολύ αδύνατος ή/και γυμνασμένος. Η επιτυχία και η ατομική αξία ενός ατόμου συχνά ταυτίζεται με το να είναι αδύνατος ή όχι. Η πίεση που ασκείται μπορεί να τροφοδοτήσει την επιθυμία να είναι κανείς πολύ αδύνατος, κάτι που εμφανίζεται συχνότερα μεταξύ των νεαρών κοριτσιών.
Η ανορεξία συνήθως δεν αναγνωρίζεται γρήγορα, επειδή τα άτομα με διατροφική διαταραχή δεν γνωρίζουν είτε αποκρύπτουν ότι την βιώνουν, οπότε ενδέχεται να μην ζητήσουν βοήθεια.
Σωματικά συμπτώματα
- Ακραία απώλεια βάρους
- Πολύ λεπτή σιλουέτα
- Μη φυσιολογικές τιμές στις εξετάσεις αίματος
- Κούραση
- Αϋπνία
- Ζάλη ή λιποθυμία
- Μπλε χρωματισμός των δακτύλων
- Μαλλιά που λεπταίνουν, σπάνε ή πέφτουν
- Απώλεια έμμηνου ρύσεως
- Δυσκοιλιότητα
- Ξηρό ή κιτρινωπό δέρμα
- Ευαισθησία στο κρύο
- Ανωμαλίες στον καρδιακό ρυθμό
- Χαμηλή αρτηριακή πίεση
- Αφυδάτωση
- Οστεοπόρωση
- Διόγκωση/πρήξιμο των χεριών ή των ποδιών
Νευρική ανορεξία: Άλλα συμπτώματα:
- Υπερφαγία και επακόλουθη πρόκληση εμετού που μπορεί να περιλαμβάνει τη χρήση καθαρτικών και κλύσματος
Ο τύπος ανορεξίας που τρώει υπερβολικά χαρακτηρίζεται από επεισόδια υπερβολικής κατανάλωσης φαγητού, ακολουθούμενη από εμετό που προκαλείται από τον εαυτό του.
Η χρήση μεγάλων ποσοτήτων καθαρτικών είναι μια άλλη μορφή καθαρισμού. Αυτά τα φάρμακα λαμβάνονται σε μια προσπάθεια να μειωθεί η απορρόφηση των τροφίμων και να επιταχυνθεί η εκκένωση του στομάχου και των εντέρων.
Παρομοίως, τα διουρητικά χρησιμοποιούνται συχνά για να αυξήσουν την ούρηση και να μειώσουν το νερό του σώματος ως μέσο για τη μείωση του σωματικού βάρους.
Αυτές οι πρακτικές μπορεί να οδηγήσουν σε πολλές σοβαρές επιπλοκές στην υγεία
- Εμμονή με τα τρόφιμα, τις θερμίδες και τη δίαιτα
Η συνεχής ανησυχία για την τροφή και η στενή παρακολούθηση της πρόσληψης θερμίδων αποτελούν κοινά χαρακτηριστικά της ανορεξίας.
Τα άτομα με ανορεξία ενδέχεται να καταγράφουν κάθε είδος τροφής που καταναλώνουν, συμπεριλαμβανομένου του νερού. Μερικές φορές, απομνημονεύουν ακόμη και την περιεκτικότητα των τροφίμων σε θερμίδες.
Η ανησυχία για την αύξηση του βάρους συμβάλλει στην εμμονή με τα τρόφιμα. Άτομα με ανορεξία μπορούν να μειώσουν δραματικά τη λήψη θερμίδων τους και να ασκήσουν ακραίες δίαιτες. Ορισμένοι μπορεί να εξαλείψουν ορισμένα τρόφιμα ή ολόκληρες ομάδες τροφίμων από, όπως υδατάνθρακες ή λίπη, από τη διατροφή τους.
Αν κάποιος περιορίσει την πρόσληψη τροφής για μεγάλο χρονικό διάστημα, μπορεί να οδηγηθεί ει σε σοβαρό υποσιτισμό και ελλείψεις θρεπτικών ουσιών.
Η μειωμένη πρόσληψη τροφής μπορεί επίσης να επηρεάσει τις ορμόνες που ρυθμίζουν την όρεξη, όπως η ινσουλίνη και η λεπτίνη. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε άλλα προβλήματα υγείας, όπως απώλεια μάζας των οστών, καθώς και προβλήματα αναπαραγωγής, διανοητικής και ανάπτυξης.
- Αλλαγές στη διάθεση και την συναισθηματική κατάσταση
Τα άτομα που έχουν διαγνωστεί με ανορεξία έχουν συχνά συμπτώματα άλλων καταστάσεων, όπως κατάθλιψη, άγχος, υπερκινητικότητα, τελειομανία και παρορμητικότητα.
Ο εξαιρετικός αυτοέλεγχος είναι επίσης κοινός στην ανορεξία. Αυτό το χαρακτηριστικό εκδηλώνεται με τον περιορισμό της πρόσληψης τροφής για την επίτευξη απώλειας βάρους.
Επίσης, τα άτομα με ανορεξία μπορεί να γίνουν πολύ ευαίσθητα στην κριτική, την αποτυχία και τα λάθη.
Οι ανισορροπίες σε ορισμένες ορμόνες, όπως η σεροτονίνη, η ντοπαμίνη, η οξυτοκίνη, η κορτιζόλη και η λεπτίνη, μπορούν να εξηγήσουν ορισμένα από αυτά τα χαρακτηριστικά σε αυτούς με ανορεξία. Δεδομένου ότι αυτές οι ορμόνες ρυθμίζουν τη διάθεση, την όρεξη και τη συμπεριφορά, τα ανώμαλα επίπεδα θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε μεταβολές της διάθεσης, ακανόνιστη όρεξη, παρορμητική συμπεριφορά, άγχος και κατάθλιψη.
Επιπλέον, η μείωση της πρόσληψης τροφής μπορεί να οδηγήσει σε ανεπάρκεια θρεπτικών ουσιών που εμπλέκονται στη ρύθμιση της διάθεσης.
- Διαστρεβλωμένη εικόνα σώματος
Η μορφή του σώματος και η ελκυστικότητα αποτελούν κρίσιμες ανησυχίες για τα άτομα με ανορεξία. Η έννοια της εικόνας του σώματος περιλαμβάνει την αντίληψη ενός ατόμου για το μέγεθος του σώματος και το πώς αισθάνονται για το σώμα τους.
Η ανορεξία χαρακτηρίζεται από μια αρνητική εικόνα του σώματος και αρνητικά συναισθήματα απέναντι στον φυσικό εαυτό. Ένα κλασικό χαρακτηριστικό της ανορεξίας είναι η υπερεκτίμηση του μεγέθους του σώματος ή ένας άνθρωπος που πιστεύει ότι είναι μεγαλύτερος από ότι είναι στην πραγματικότητα.
Ο επαναλαμβανόμενος έλεγχος σώματος είναι ένα άλλο χαρακτηριστικό της ανορεξίας. Παραδείγματα αυτής της συμπεριφοράς είναι να κοιτάξετε τον εαυτό σας σε έναν καθρέφτη, να ελέγξετε τις μετρήσεις του σώματος και να σφίξετε το λίπος σε ορισμένα μέρη του σώματός σας.
- Υπερβολική Άσκηση
Τα άτομα με ανορεξία, ειδικά εκείνα που έχουν περιοριστικό τύπο, ασκούνται υπερβολικά προκειμένου να οδηγηθούν στην απώλεια βάρους. Σε εφήβους με διατροφικές διαταραχές, η υπερβολική άσκηση φαίνεται να είναι συχνότερη στις γυναίκες απ’ ότι στους άνδρες.
Μερικοί άνθρωποι με ανορεξία αντιμετωπίζουν επίσης μια αίσθηση έντονης ενοχής όταν μια προπόνηση χάνεται.
Η υπερβολική άσκηση είναι συχνά παρούσα σε συνδυασμό με υψηλά επίπεδα άγχους, κατάθλιψης και ιδεοληπτικής προσωπικότητας και συμπεριφοράς.
Τέλος, φαίνεται ότι τα χαμηλά επίπεδα λεπτίνης που απαντώνται σε άτομα με ανορεξία ενδέχεται να αυξήσουν την υπερκινητικότητα και την ανησυχία.
- Άρνηση της πείνας και άρνηση κατανάλωσης τροφίμων.
Οι παράτυπες διατροφικές συνήθειες και τα χαμηλά επίπεδα όρεξης αποτελούν σημαντικά σημάδια ανορεξίας. Ο περιοριστικός τύπος ανορεξίας χαρακτηρίζεται από συνεχή άρνηση της πείνας και άρνηση κατανάλωσης.
Ένας αριθμός παραγόντων μπορεί να συμβάλει σε αυτή τη συμπεριφορά.
Πρώτον, οι ορμονικές ανισορροπίες μπορούν να προκαλέσουν στους ανθρώπους με ανορεξία τη διατήρηση ενός σταθερού φόβου να κερδίσουν βάρος, με αποτέλεσμα την άρνηση για φαγητό.
Το οιστρογόνο και η ωκυτοκίνη είναι δύο ορμόνες που εμπλέκονται στον έλεγχο φόβου. Τα χαμηλά επίπεδα αυτών των ορμονών που συνήθως απαντώνται σε άτομα με ανορεξία μπορούν να καταστήσουν δύσκολο να ξεπεραστούν οι διαρκείς φόβοι σε τρόφιμα και λίπη. Οι ανωμαλίες στις ορμόνες πείνας και πληρότητας , όπως η κορτιζόλη και το πεπτίδιο YY, μπορούν να συμβάλουν στην αποφυγή της κατανάλωσης τροφής.
Τα άτομα με ανορεξία μπορούν να βρουν πιο ικανοποιητική την απώλεια βάρους από το φαγητό, γεγονός που μπορεί να τους κάνει να θέλουν να συνεχίσουν να περιορίζουν την πρόσληψη τροφής.
- Συμμετοχή σε τελετουργικά τροφίμων
Η ιδεοληπτική συμπεριφορά σχετικά με τα τρόφιμα και το βάρος συχνά προκαλεί διατροφικές συνήθειες με γνώμονα τον έλεγχο.
Η ανορεξία μπορεί να οδηγήσει σε διάφορες διατροφικές συνήθειες που μπορούν να φέρουν μια αίσθηση ελέγχου και να μειώσουν το άγχος που προκαλείται συχνά από τα τρόφιμα.
Μερικά από τα πιο κοινά τελετουργικά τροφίμων που παρατηρούνται στην ανορεξία περιλαμβάνουν:
- Τρώγοντας τρόφιμα με μια συγκεκριμένη σειρά
- Τρώγοντας αργά
- Τοποθέτηση των τροφίμων σε ένα πιάτο με έναν ορισμένο τρόπο
- Τρώγοντας τα γεύματα την ίδια ώρα κάθε μέρα
- Κοπή των τροφίμων σε μικρά κομμάτια
- Ζύγιση, μέτρηση και έλεγχος των μερίδων των τροφίμων
- Μετρώντας τις θερμίδες πριν φάτε το φαγητό
- Τρώγοντας μόνο τα γεύματα σε συγκεκριμένους χώρους
Τα άτομα με ανορεξία μπορούν να αντιμετωπίσουν την απόκλιση από αυτά τα τελετουργικά ως αποτυχία και απώλεια αυτοέλεγχου.
- Αλκοόλ ή κατάχρηση φαρμάκων
Σε ορισμένες περιπτώσεις, η ανορεξία μπορεί να οδηγήσει σε χρόνια χρήση αλκοόλ, ορισμένων φαρμάκων και χάπια διατροφής .
Το αλκοόλ μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να καταστείλει την όρεξη και να αντιμετωπίσει το άγχος και το στρές. Όσοι ασχολούνται με την κατάχρηση / κάθαρση είναι σχεδόν 18 φορές πιο πιθανό να καταχρώνται το αλκοόλ και τα ναρκωτικά από ό, τι ο περιοριστικός τύπος. Για ορισμένους, η κατάχρηση αλκοόλ μπορεί επίσης να ακολουθείται από δραστικές μειώσεις στην πρόσληψη τροφής για να αντισταθμιστούν οι θερμίδες που καταναλώνονται μέσω της κατανάλωσης αλκοόλ.
Η κατάχρηση άλλων φαρμάκων, συμπεριλαμβανομένων των αμφεταμινών, της καφεΐνης ή της εφεδρίνης, είναι συνηθισμένη στον περιοριστικό τύπο, καθώς οι ουσίες αυτές μπορούν να καταστέλλουν την όρεξη, να αυξήσουν το μεταβολισμό και να προωθούν την ταχεία απώλεια βάρους .
Ο περιορισμός των τροφίμων και η γρήγορη απώλεια βάρους μπορούν να επηρεάσουν τον εγκέφαλο με τρόπους που μπορούν να αυξήσουν περαιτέρω την επιθυμία για φάρμακα.
Η μακροχρόνια κατάχρηση ουσιών σε συνδυασμό με τη μειωμένη πρόσληψη τροφής μπορεί να προκαλέσει υποσιτισμό και να προκαλέσει άλλα προβλήματα υγείας.
Συνολικά, η νευρική ανορεξία είναι μια διατροφική διαταραχή που χαρακτηρίζεται από απώλεια βάρους, παραμόρφωση της εικόνας του σώματος και την πρακτική των μεθόδων απώλειας βάρους, όπως η εκκαθάριση των τροφίμων και η ψυχαναγκαστική άσκηση.
