Ας ξεκινήσουμε με το τί είναι ο Βασικός Μεταβολισμός Ηρεμίας
Ο Βασικός Μεταβολικός Ρυθμός Ηρεμίας (RMR) αντιπροσωπεύει τις θερμίδες που καταναλώνει το σώμα μας για να κάνει τις βαικές λειτουργίες του (όπως η αναπνοή, η κυκλοφορία του αίματος, η λειτουργία των οργάνων και οι βασικές νευρολογικές λειτουργίες) σε κατάσταση ηρεμίας.. Με απλά λόγια, είναι ο αριθμός των θερμίδων που καταναλώνει ο άνθρωπος ημερησίως όταν είναι ξύπνιος αλλά σε ηρεμία, προκειμένου να λειτουργεί αποτελεσματικά.
Γιατί είναι τόσο σημαντικός ο βασικός μεταβολισμός;
Γιατί ο βασικός μεταβολισμός αντιπροσωπεύει το 60 – 75% της συνολικής ημερήσιας δαπάνης!
Και τι εννοούμε με αυτό;
Η ημερήσια ενεργειακή δαπάνη είναι οι συνολικές θερμίδες που δαπανά το σώμα μας καθημερινά, όχι όμως μόνο σε κατάσταση ηρεμίας. Έτσι λοιπόν, η συνολική ημερήσια ενεργειακή δαπάνη είναι αποτέλεσμα 3 βασικών παραγόντων:
- Του βασικού μεταβολικού ρυθμού ( Βασικός Μεταβολισμός)
- Τη θερμογενετική επίδραση της τροφής (οι θερμίδες που σπαταλάει το σώμα για τη διαδικασία της πέψης και απορρόφησης της τροφής)
- Τη θερμογενετική επίδραση της άσκησης (οι θερμίδες που καίγονται κατά τη φυσική δραστηριότητα)
Επομένως , αν σκεφτούμε πως ο μεταβολισμός καθορίζει κατά 60-70% το πόσες θερμίδες θα κάψουμε την ημέρα, καταλαβαίνουμε τη σημασία του. Θα μπορούσαμε μάλιστα να πούμε ότι αποτελεί το Α και το Ω για το σχεδιασμό ενός προγράμματος διατροφής κατάλληλο και αποτελεσματικό για τον κάθε ένα από εμάς.
Παράγοντες που επηρεάζουν το μεταβολισμό
1. Ηλικία – Πολλές μελέτες επιβεβαιώνουν πως ο βασικός μεταβολισμός τείνει να μειώνεται σταδιακά κατά τη διάρκεια ζωής. Συνήθως, η μέγιστη απόδοση του παρατηρείται μεταξύ των ηλικιών 25-30 ετών, ενώ μετά τα 35-40 έτη εμφανίζεται η πρώτη σημαντική πτώση, η οποία συνεχίζεται αργά με την πάροδο των χρόνων.
2. Φύλο – Είναι γνωστό πως το γυναικείο σώμα τείνει να εμφανίζει χαμηλότερο βασικό μεταβολισμό από ότι το ανδρικό. Σε αυτό το αποτέλεσμα συμβάλει τόσο η σύσταση του σώματος που διαφέρει στα 2 φύλα, όσο και οι διαφορές στις ορμόνες.
3. Μέγεθος σώματος – Είναι επιστημονικά αποδεκτό ότι όσο αυξάνεται τα σωματικό μέγεθος αυξάνεται και ο βασικός μεταβολικός ρυθμός.
4. Σύστασης σώματος – Ίσως από τους πιο σημαντικούς παράγοντες που καθορίζουν τον βασικό μεταβολισμό είναι η σύσταση σώματος και πιο συγκεκριμένα η μυϊκή μάζα. Η μυϊκή μάζα είναι «μεταβολικά ενεργή», πράγμα που σημαίνει πως ο μυϊκός ιστός καταναλώνει διαρκώς θερμίδες για να διατηρηθεί. Με απλά λόγια…
**όσο μεγαλύτερη είναι η μυϊκή μας μάζα, τόσο μεγαλύτερος θα είναι ο βασικός μας μεταβολισμός!
5. Κατάσταση υγείας και στρες – Αποδεδειγμένα, η κακή κατάσταση υγείας, λόγω κάποιου προβλήματος υγείας ή έντονου στρες, μπορεί να οδηγήσει σε αύξηση του βασικού μεταβολισμού, λόγω αυξημένων θερμιδικών αναγκών που έχει το σώμα μας στην περίοδο αυτή.
6. Διατροφή και Δίαιτα – Ένας ακόμη παράγοντας που επηρεάζει πολύ το βασικό μεταβολισμό είναι η διατροφή που ακολουθούμε. Πιο συγκεκριμένα, όταν έχουμε αυξημένη κατανάλωσης τροφής, ο βασικός μεταβολισμός αυξάνεται και παραμένει υψηλός ακόμη και μετά την πέψη. Αντιθέτως, όταν ακολουθούμε αυστηρό υποθερμιδικό πρόγραμμα διατροφής ο μεταβολισμός μειώνεται αρκετά.
7. Φυσική δραστηριότητα – Είναι κοινώς γνωστό πως ο βασικός μεταβολισμός επηρεάζεται έντονα από τη φυσική δραστηριότητα. Τα άτομα με έντονη δραστηριότητα διατηρούν υψηλότερο μεταβολισμό και χαμηλότερο σωματικό λίπος από όσους ακολουθούν μία καθιστική ζωή.
8. Ύπνος – η έλλειψη ύπνου οδηγεί σε μεταβολικές αλλαγές . Το σώμα μας όταν είναι ταλαιπωρημένο λόγο έλλειψης ύπνου, προσπαθεί να κρατήσει περισσότερη ενέργεια για τις βασικές μας λειτουργίες. Για αυτό το λόγο κάνει οικονομία και μειώνει τις ενεργειακές μας δαπάνες, άρα και το μεταβολισμό μας.
**Η έλλειψη ύπνου μπορεί να οδηγήσει σε μείωση του βασικού μεταβολικού ρυθμού κατά 2.6%…
Υπάρχει τρόπος να αυξηθεί ο Βασικός Μεταβολισμός;
Αρχικά, είναι σημαντικό να κατανοήσουμε το εξής:
Για να βοηθήσουμε το σώμα μας και να αυξήσουμε τις καύσεις μας, είναι απαραίτητο να γνωρίζουμε με ακρίβεια τι έχουμε να διορθώσουμε, δηλαδή τον πραγματικό μας Βασικό Μεταβολισμό. Αυτό γίνεται μόνο με τον κατάλληλο εξοπλισμό (Μέτρηση Βασικού Μεταβολισμού) και όχι απλά υπολογίζοντας τον, βασιζόμενοι σε αριθμητικούς υπολογισμούς.
Εφόσον λοιπόν γίνει η απαραίτητη εξέταση, υπάρχουν κάποιες αλλαγές , κυρίως στον τρόπο ζωής, που μπορούμε να κάνουμε προκειμένου να αντιμετωπίσουμε το πρόβλημα.
Ο διαιτολόγος – διατροφολόγος σου είναι το κατάλληλο άτομο για να μετρήσεις και να διαχειριστείς το βάρος σου και τον βασικό σου μεταβολισμό!